خیانت در رابطه زناشویی، عملی است که یکی از زوجین ارتباط جسمی یا عاطفی با فرد دیگر برقرار می کند. خیانت می‌تواند در اشکال مختلف، از جمله نگاه کردن به دیگری با علاقه، عشوه‌گری، قرار ملاقات گذاشتن و برقراری رابطه جنسی و عاطفی با فرد دیگری باشد. تعهد یکی از اصول مهم روابط زناشویی است. تعهدی که زوجین به یگدیگر می دهند، شامل موارد مختلفی می شود؛ از جمله زمانی که به یکدیگر اختصاص می‌دهند، حمایت عاطفی و روانی از یکدیگر و همچنین رابطه جنسی. وقتی یکی از زوجین نیازهای خود را در رابطه دیگری برآورده می‌کند، اینگونه تلقی می شود که خیانت اتفاق رخ داده است.
انواع خیانت
خیانت می‌تواند به شدت اثرات منفی بر رابطه زناشویی داشته باشد. افراد معمولاً احساس ناراحتی، خشم و دلسردی می‌کنند و اعتماد به یکدیگر را از دست می دهند. برای حفظ یک رابطه زناشویی سالم و پایدار، احترام و تعهد به شریک زندگی و خودداری از خیانت از اهمیت بالایی برخوردار است. خیانت در یک رابطه زناشویی یا هر نوع رابطه عاطفی، می‌تواند در اشکال مختلفی رخ دهد. به طور کلی به همه ارتباطات پنهانی و خارج از زندگی مشترک با یک شخص دیگر اشاره دارد. از انواع خیانت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عاطفی
خیانت عاطفی یا “عشقی” یک نوع خیانت در روابط عاطفی است که اغلب در آن طرف خیانت کننده به شخص دیگری علاقه دارد، اما به دلیل تعهد به شریک خود نمی‌تواند این علاقه را به‌صورت رسمی و شرعی پیگیری کند. در این نوع خیانت، تعهد به ازدواج و وفاداری به همسر وجود دارد، اما در عمل احساسات عاطفی برای شخص دیگری خرج می شود.
دلایل
گاهی اوقات، زوجین در روابط خود دچار کمبود محبت و اختلال در ارتباط عاطفی می‌شوند. این مساله ممکن است از عدم توجه به نیازهای عاطفی یا رشد فردی ناشی شود. در چنین شرایطی، یک فرد ممکن است به دنبال ارتباط عاطفی و صمیمیت با فرد دیگری باشد یا اینکه فرد خیانت کننده ممکن است به دلیل تمایل به جلب توجه و تأیید عاطفی، با شخص دیگری ارتباط برقرار کند. اگر در رابطه ای، یکی از زوجین از رابطه جنسی راضی نباشد و احتیاج به تأیید جنسی دیگری داشته باشد، احتمال خیانت عاطفی افزایش می‌یابد.
فرصت طلبانه
نوعی از خیانت در رابطه زناشویی یا عاطفی است و زمانی رخ می‌دهد که یکی از طرفین، عاشق شریک خود است، اما تمایلات جنسی او را به سمت فرد دیگری می‌کشاند. این رفتار معمولاً ناشی از موقعیت ها و فرصت های مرتبط با شرایط است و ممکن است در شرایط خاصی به وقوع بپیوندد. برای مثال، وقتی کسی تحت تأثیر مشروبات الکلی یا مواد مخدر قرار می‌گیرد، این امکان وجود دارد که تصمیمات نادرستی بگیرد و خیانت فرصت‌طلبانه مرتکب شود.
هر خیانتی از پیش تعیین شده نیست و ممکن است ناشی از نارضایتی از رابطه فعلی نباشد. به عبارت دیگر، خیانت فرصت‌طلبانه ممکن است در شرایطی رخ دهد که افراد پیش‌بینی نکرده‌اند. این نوع خیانت ممکن است با تردید و احساس گناه همراه باشد و می‌تواند باعث عذاب وجدان فرد شود، چون او از عشق و ارتباط عاطفی خود با شریک زندگی اش آگاه است.
در اصل، این رفتار در رابط عاطفی و ازدواج، نشان‌دهنده پیچیدگی روابط انسانی و تأثیر عوامل مختلفی می‌باشد که می‌توانند بر رفتار و تصمیمات افراد تأثیر بگذارند. تشخیص این نوع خیانت و درک احساسات و افکار افراد مهم است تا بتوان به بهبود روابط و پیشگیری از وقوع خیانت کمک کرد.
اجباری
به دلیل نیاز فرد به تأیید شدن و مورد توجه قرار گرفتن، رخ می دهد. در این نوع خیانت، فرد تصمیم به برقراری رابطه جنسی یا عاطفی با فرد دیگری می‌گیرد، اگرچه اصلاحاً نمی‌خواهد و یا از نظر اخلاقی با این عمل موافق نیست. دلیل این خیانت اغلب ترس از طرد شدن توسط جامعه، اجتماع یا شریک زندگی خود است. خیانت اجباری ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از جمله نیاز به اعتماد به نفس، نیاز به تایید شدن، فشار اجتماعی، عوامل درونی و تایید جنسی گرفتن و… باشد.
مهم است توجه داشته باشید که خیانت همواره به عنوان یک راهکار مناسب برای رفع این نیازها تلقی نمی‌شود و ممکن است منجر به مشکلات بزرگتر در روابط و زندگی افراد شود. در بسیاری از موارد، بهتر است به راه های دیگری برای تأیید شدن و ارتقاء اعتماد به نفس پرداخت و از راه حل‌های مثبت و مورد تأیید برای رفع این نیازها استفاده کرد.
تضاد عاشقانه
به وضعیتی اطلاق می‌شود که فرد، همزمان عشق و میل جنسی به بیش از یک نفر احساس و تجربه می کند. این وضعیت پیچیده ای است که اغلب با تعارض‌های عاطفی و روانی همراه است و به فرد و افرادی که در ارتباط با او هستند، آسیب می زند.
فردی که در یک خیانت تضاد عاشقانه قرار دارد، ممکن است عشق و توجه خود را بین چندین شخص تقسیم کند. این تقسیم عواطف می تواند به افت کیفیت روابط و احساس ناکامی منجر شود. این نوع خیانت به ندرت به یک رابطه طولانی مدت و پایدار منجر می‌شود و به دلیل تعارض های عاطفی و اضطراب مرتبط با آن، احتمال شکست آن بالاست. افرادی که در چنین وضعیتی قرار دارند، ممکن است دچار تردید و بی‌ثباتی در روابط خود شوند. برای مقابله با خیانت تضاد عاشقانه، مهم است که فرد به تعالیم اخلاقی، احترام به شریک زندگی و توانایی مدیریت تعارض‌های عاطفی توجه داشته باشد.
یادآور
زمانی رخ می‌دهد که فرد به رابطه متعهد است، اما احساسی به شریک زندگی خود ندارد. در این حالت، تعهد به رابطه و ازدواج فقط به عنوان یک وظیفه یا تعهد فرمالیته است. این رفتار به طور معمول نتیجه نارضایتی از رابطه با شریک زندگی فعلی است.
این نارضایتی می‌تواند از مسائل مختلفی ناشی شود، از جمله عدم تطابق عاطفی، مشکلات در رابطه جنسی، عدم ارتباط عاطفی و یا فشارهای اجتماعی، اقتصادی یا خانوادگی. فردی که نارضایتی از رابطه خود را تجربه می‌کند، ممکن است به خیانت یادآور روی آورده باشد تا نیاز به تغییر و بهبود رابطه را ابراز کند. این امر اغلب به دلیل ناتوانی یا ترس از اعلام نارضایتی مستقیم به شریک زندگی انجام می‌شود و می تواند منجر به تنش های روانی و اضطراب شود. مهمترین نکته در مورد خیانت یادآور این است که این وضعیت معمولاً نشان دهنده مسائل عمیق تر در روابط است و نیازمند بررسی و اصلاح روابط می باشد.